Lu-ca 1
Bản Dịch 2011
Lời Ngỏ đến Thê-ô-phi-lơ
1 Vì có nhiều người đã cố gắng ghi lại những việc được thực hiện giữa chúng ta, 2 như lời những người đã chứng kiến từ ban đầu và những người đã trở thành tôi tớ của đạo Chúa[a] truyền lại cho chúng ta, 3 nên sau khi tra cứu cẩn thận mọi việc từ đầu, tôi thiết tưởng cũng nên ghi lại một cách thứ tự cho ngài, thưa ngài Thê-ô-phi-lơ rất kính mến, 4 để ngài có thể biết cách xác thật về đạo[b] mà ngài đã được dạy.
THỜI THƠ ẤU VÀ ẨN DẬT CỦA GIĂNG BÁP-TÍT VÀ ÐỨC CHÚA JESUS
(1:5-2:52)
Báo Tin Giăng Báp-tít Sinh Ra
5 Trong thời Vua Hê-rốt[c] xứ Giu-đê, có một tư tế tên là Xa-cha-ri, thuộc dòng tư tế A-bi-gia. Vợ ông tên là Ê-li-sa-bét, thuộc dòng dõi A-rôn. 6 Cả hai vợ chồng là người công chính trước mặt Ðức Chúa Trời, vâng giữ các điều răn và mạng lịnh của Chúa không chỗ nào chê trách được. 7 Nhưng hai người không có con, vì Ê-li-sa-bét hiếm muộn, và hai người đã cao tuổi.
8 Một ngày kia Xa-cha-ri thi hành chức vụ tư tế trước mặt Ðức Chúa Trời theo phiên thứ của ông; 9 ông được trúng thăm theo thông lệ của các tư tế lúc bấy giờ để vào dâng hương trong đền thánh của Chúa.
10 Ðúng vào giờ dâng hương, trong khi hội chúng đang cầu nguyện bên ngoài, 11 một thiên sứ của Chúa hiện ra với ông và đứng bên phải của bàn thờ dâng hương. 12 Khi Xa-cha-ri thấy vị thiên sứ, ông hoảng sợ và nỗi kinh hoàng phủ lấy ông. 13 Nhưng vị thiên sứ nói với ông, “Hỡi Xa-cha-ri, đừng sợ, vì lời cầu nguyện của ngươi đã được nhậm. Ê-li-sa-bét vợ ngươi sẽ sinh cho ngươi một con trai, và ngươi sẽ đặt tên con trai đó là Giăng. 14 Ðứa con ấy sẽ là niềm vui hớn hở cho ngươi. Nhiều người sẽ hoan hỉ khi nó chào đời, 15 vì nó sẽ thành một vĩ nhân trước mặt Chúa. Nó sẽ không được uống rượu hay thức uống gì làm cho say. Nó sẽ được đầy dẫy Ðức Thánh Linh từ khi còn trong lòng mẹ. 16 Nó sẽ làm cho nhiều người I-sơ-ra-ên quay về với Chúa, Ðức Chúa Trời của họ. 17 Nó sẽ đi trước mặt Chúa với tinh thần và quyền năng của Ê-li. Nó sẽ làm cho lòng cha ông quay về với con cháu, và những kẻ bội nghịch sẽ vâng theo sự khôn ngoan của người công chính, để chuẩn bị một dân sẵn sàng cho Chúa.”
18 Xa-cha-ri thưa với thiên sứ, “Làm sao tôi biết việc này sẽ xảy ra, vì tôi đã già, còn vợ tôi lại cao tuổi?”
19 Vị thiên sứ trả lời và nói với ông, “Ta là Gáp-ri-ên, đứng hầu trước mặt Ðức Chúa Trời, và ta được sai đến để nói với ngươi và báo cho ngươi tin mừng này. 20 Này, ngươi sẽ bị câm và không nói được cho đến ngày những điều ấy xảy ra, bởi vì ngươi không tin những lời ta, những lời sẽ xảy ra đúng kỳ đã định cho chúng.”
21 Trong khi đó dân chúng bên ngoài trông đợi Xa-cha-ri; họ hoang mang lo lắng vì ông ở trong đền thánh quá lâu. 22 Khi thấy ông trở ra và không thể nói được với họ, họ nhận biết rằng ông đã thấy một khải tượng trong đền thánh. Ông cứ ra dấu với họ và không thể nói được. 23 Khi thời kỳ phục vụ của ông mãn, ông trở về nhà.
24 Sau những ngày đó, bà Ê-li-sa-bét vợ ông thụ thai; bà sống ẩn dật trong năm tháng. Bà nói, 25 “Ðây là điều Chúa đã làm cho tôi khi Ngài làm ơn cho tôi, Ngài đã cất khỏi tôi nỗi tủi hổ giữa người đời.”
Thiên Sứ Báo Tin Chúa Giáng Sinh
26 Vào tháng thứ sáu, Ðức Chúa Trời sai thiên sứ Gáp-ri-ên đến Thành Na-xa-rét, miền Ga-li-lê, 27 gặp một trinh nữ đã đính hôn với một thanh niên tên là Giô-sép, thuộc dòng Vua Ða-vít. Trinh nữ ấy tên là Ma-ry. 28 Thiên sứ đến gặp nàng và nói, “Hỡi người được ơn, chúc mừng cô, Chúa ở cùng cô.”
29 Nghe như thế Ma-ry bối rối và tự hỏi lời chào ấy có nghĩa gì. 30 Thiên sứ nói với nàng, “Hỡi Ma-ry, đừng sợ, vì cô đã được ơn trước mặt Ðức Chúa Trời. 31 Này, cô sẽ có thai, sinh một con trai, và cô sẽ đặt tên con trai ấy là Jesus. 32 Con trai ấy sẽ thành một vĩ nhân và sẽ được gọi là Con của Ðấng Tối Cao. Chúa, Ðức Chúa Trời, sẽ ban cho Ngài ngai của Ða-vít tổ phụ Ngài. 33 Ngài sẽ trị vì nhà Gia-cốp đời đời. Vương quốc Ngài sẽ trường tồn bất tận.”
34 Ma-ry thưa với thiên sứ, “Làm sao việc ấy có thể xảy ra được, vì tôi chưa hề biết một người nam nào?”
35 Thiên sứ trả lời và nói với nàng, “Ðức Thánh Linh sẽ ngự xuống trên cô, và quyền năng của Ðấng Tối Cao sẽ bao phủ cô. Vì thế Con Thánh sinh ra sẽ được gọi là Con Ðức Chúa Trời. 36 Kìa Ê-li-sa-bét, bà con của cô, đang mang thai một trai trong tuổi già nua. Bà ấy vốn có tiếng là hiếm muộn mà nay đã mang thai được sáu tháng rồi, 37 bởi vì không việc chi Ðức Chúa Trời chẳng làm được.”
38 Ma-ry thưa, “Tôi đây là tớ gái của Chúa, xin việc ấy xảy ra cho tôi như lời ngài truyền.” Sau đó thiên sứ lìa khỏi Ma-ry.
Ma-ry Thăm Ê-li-sa-bét
39 Trong những ngày ấy Ma-ry đứng dậy và vội vàng đến một thành trong vùng đồi núi xứ Giu-đê, 40 vào nhà của Xa-cha-ri, và chào Ê-li-sa-bét. 41 Vừa khi nghe tiếng chào của Ma-ry, thai nhi trong bụng Ê-li-sa-bét nhảy lên, và Ê-li-sa-bét được đầy dẫy Ðức Thánh Linh. 42 Bà cất tiếng nói lớn, “Cô thật có phước giữa vòng phụ nữ! Thai nhi trong dạ cô cũng có phước thay! 43 Do đâu mà tôi được vinh dự này, đó là được thân mẫu của Chúa đến thăm tôi? 44 Vì này, vừa khi tai tôi nghe tiếng cô chào, thai nhi trong bụng tôi đã nhảy lên mừng rỡ. 45 Phước thay cho người tin rằng Chúa sẽ làm ứng nghiệm những gì Ngài đã phán với mình.”
Lời Ca Ngợi của Ma-ry
46 Bấy giờ Ma-ry nói,
47 “Linh hồn tôi tôn ngợi Chúa,
Tâm linh tôi vui mừng trong Ðức Chúa Trời, Ðấng Giải Cứu của tôi,
48 Vì Ngài đã đoái đến thân phận hèn hạ của tớ gái Ngài,
Vì từ nay trở đi, muôn đời sẽ khen tôi là người có phước,
49 Vì Ðấng Toàn Năng đã làm những việc lớn cho tôi;
Danh Ngài thật thánh thay!
50 Ngài thương xót kẻ kính sợ Ngài từ đời nọ sang đời kia.
51 Ngài dùng cánh tay Ngài bày tỏ những việc quyền năng;
Ngài dẹp tan những kẻ kiêu ngạo tận tư tưởng trong lòng.
52 Ngài hạ bệ những kẻ quyền thế khỏi ngai của họ,
Nhưng Ngài nhấc những người khiêm nhường lên.
53 Ngài ban cho người đói được no nê các thức ăn ngon,
Ngài đuổi kẻ giàu đi về tay không.
54 Ngài giúp đỡ I-sơ-ra-ên tôi tớ Ngài,
Vì Ngài nhớ lại ơn thương xót của Ngài,
55 Như Ngài đã phán với các tổ tiên chúng ta,
Với Áp-ra-ham và dòng dõi người mãi mãi.”
56 Ma-ry ở lại với Ê-li-sa-bét khoảng ba tháng, rồi trở về nhà nàng.
Giăng Báp-tít Sinh Ra
57 Ðến kỳ sinh nở, Ê-li-sa-bét sinh một con trai. 58 Những láng giềng và bà con dòng họ của bà nghe Chúa bày tỏ lòng thương xót lớn lao của Ngài đối với bà, họ vui mừng với bà.
59 Ngày thứ tám, họ đến để cắt bì cho đứa bé. Họ định đặt tên nó là Xa-cha-ri, theo tên của cha nó. 60 Nhưng mẹ nó trả lời và nói, “Không, nó sẽ được gọi là Giăng.”
61 Họ nói với bà, “Không người bà con nào của bà có tên ấy cả.”
62 Kế đó họ ra dấu cho cha đứa bé để xem ông muốn đặt tên nó là gì. 63 Ông ra dấu bảo đem cho ông một bảng nhỏ, rồi ông viết trên đó, “Tên nó là Giăng.” Mọi người đều lấy làm lạ. 64 Thình lình miệng ông mở ra, lưỡi ông được tự do, và ông cất tiếng ca ngợi Ðức Chúa Trời.
65 Cả xóm giềng đều phát sợ, và người ta nói về chuyện ấy khắp miền đồi núi xứ Giu-đê. 66 Tất cả những ai nghe chuyện ấy đều nói, “Rồi đây không biết đứa trẻ ấy sẽ ra sao?” Vì tay Chúa ở cùng nó.
Lời Tiên Tri của Xa-cha-ri
67 Bấy giờ Xa-cha-ri cha đứa bé được đầy dẫy Ðức Thánh Linh và nói tiên tri rằng:
68 “Chúc tụng Chúa, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên,
Vì Ngài đã đoái thăm và cứu chuộc dân Ngài.
69 Ngài đã dấy lên một sừng cứu rỗi cho chúng ta,
Trong nhà Ða-vít tôi tớ Ngài,
70 Như Ngài đã phán trước qua miệng các tiên tri thánh của Ngài từ xưa rằng,
71 Chúng ta sẽ được giải cứu khỏi những kẻ thù của mình,
Và khỏi tay những kẻ ghét chúng ta.
72 Ngài bày tỏ lòng thương xót đối với tổ tiên chúng ta,
Ngài nhớ lại giao ước thánh của Ngài,
73 Tức lời thề Ngài đã lập với Áp-ra-ham tổ phụ chúng ta,
Ðể ban cho chúng ta
74 Ðược giải thoát khỏi tay những kẻ thù nghịch,
Ðể có thể phụng sự Ngài không chút sợ hãi,
75 Trong sự thánh khiết và công chính,
Trước mặt Ngài trọn đời chúng ta.
76 Còn con, hỡi con thơ, con sẽ được gọi là tiên tri của Ðấng Tối Cao,
Vì con sẽ đi trước Chúa để dọn đường cho Ngài,
77 Ðể ban tri thức về ơn cứu rỗi cho dân Ngài,
Qua sự tha thứ tội lỗi họ.
78 Nhờ đức nhân từ thương xót của Ðức Chúa Trời chúng ta,
Mà vầng thái dương mọc lên từ trời sẽ thăm viếng chúng ta,
79 Ðể mang ánh sáng đến những kẻ đang ngồi trong tối tăm và bóng tử thần;
Ðể dẫn dắt bàn chân chúng ta vào con đường bình an.”
80 Ðứa trẻ càng lớn lên tinh thần càng mạnh mẽ. Nó cứ sống trong đồng hoang cho đến ngày tỏ mình ra với dân I-sơ-ra-ên.
Lu-ca 1
New Vietnamese Bible
Thưa Ngài Thê-ô-phi-lơ:
1 Nhiều người đã dụng công[a] ký thuật các sự việc đã hoàn thành giữa vòng chúng tôi, 2 theo những người chứng kiến và những người phụng sự[b] Lời Chúa từ ban đầu đã truyền lại cho chúng tôi. 3 Vì thế, sau khi cẩn trọng tra cứu chính xác mọi việc từ ban đầu, tôi thiết nghĩ nên theo thứ tự viết cho ngài, 4 để ngài biết chắc chắn những lời giáo huấn[c] ngài đã học[d] là chân xác.
Báo Tin Giăng Báp-tít Ra Đời
5 Vào thời Hê-rốt, vua chư hầu Giu-đê, có một thầy tế lễ tên Xa-cha-ri, thuộc ban A-bi-gia và Ê-li-sa-bét, vợ ông, cũng là dòng dõi của A-rôn. 6 Cả hai ông bà là người công chính[e] dưới[f] mắt Đức Chúa Trời, vâng giữ trọn vẹn các điều răn và giới luật của Chúa. 7 Hai vợ chồng không có con vì bà[g] hiếm muộn mà tuổi ông bà cũng đã cao.
8 Khi đến phiên phân ban mình dâng lễ trước mặt Đức Chúa Trời, 9 theo tục lệ của các thầy tế lễ, Xa-cha-ri bắt thăm trúng phần dâng hương trong đền thờ Chúa. 10 Đang khi tất cả dân chúng nhóm họp bên ngoài cầu nguyện, trong giờ dâng hương, 11 một thiên sứ của Chúa hiện ra cùng Xa-cha-ri, đứng bên phải bàn thờ dâng hương. 12 Thấy thiên sứ, Xa-cha-ri bối rối sợ hãi. 13 Nhưng thiên sứ bảo: “Xa-cha-ri, đừng sợ! Lời khẩn cầu của ông đã được nhậm. Ê-li-sa-bét, vợ ông, sẽ sinh cho ông một trai, hãy đặt tên là Giăng. 14 Ông sẽ vui mừng hớn hở, và nhiều người cũng sẽ hân hoan vì nó ra đời. 15 Con trẻ sẽ được tôn trọng trước mắt Chúa, sẽ không uống rượu nho hay rượu mạnh, và sẽ được đầy dẫy Đức Thánh Linh từ khi còn trong lòng mẹ. 16 Giăng sẽ đưa nhiều người Y-sơ-ra-ên quay về với Chúa, là Đức Chúa Trời của họ, 17 sẽ đi trước mặt Chúa với tinh thần[h] và quyền năng của Ê-li, để đổi lòng cha quay về với con cái, hướng kẻ không vâng phục đến sự khôn ngoan của sự công chính, và để chuẩn bị một dân tộc sẵn sàng cho Chúa.”
18 Xa-cha-ri nói với thiên sứ: “Làm sao tôi biết sẽ có việc này? Vì tôi đã già và vợ tôi cũng đã cao tuổi!”
19 Thiên sứ đáp: “Tôi chính là Gáp-ri-ên, thần hằng đứng chầu trước mặt Đức Chúa Trời.[i] Tôi được sai đến nói chuyện và báo tin mừng này cho ông. 20 Này, ông sẽ bị câm, không nói được cho đến ngày nào những việc này xảy ra, vì ông không tin lời tôi là lời sẽ ứng nghiệm đúng kỳ.”
21 Dân chúng đang chờ đợi Xa-cha-ri, ngạc nhiên không hiểu tại sao ông ở quá lâu trong thánh điện. 22 Khi Xa-cha-ri ra, ông không nói được gì với họ, nên họ biết ông vừa thấy một khải tượng trong thánh điện. Ông ra dấu cho họ hiểu chứ không nói được.
23 Mãn phiên phụng vụ, ông trở về nhà. 24 Sau đó, Ê-li-sa-bét, vợ ông thụ thai, ở ẩn năm tháng, 25 bà nói rằng: “Chúa đã ưu đãi tôi, trong những ngày Ngài đoái thương tôi và cất bỏ điều nhục nhã tôi giữa thiên hạ.”
Báo Trước Sự Giáng Sinh Của Chúa Giê-su
26 Vào tháng thứ sáu, Đức Chúa Trời sai thiên sứ Gáp-ri-ên đến thành Na-xa-rét, thuộc miền Ga-li-lê, 27 gặp một trinh nữ đã đính hôn với một người tên Giô-sép, thuộc gia tộc Đa-vít; trinh nữ này tên Ma-ri. 28 Vào gặp Ma-ri, thiên sứ nói: “Xin chúc mừng cô, người được hồng phúc, Chúa ở cùng cô!”
29 Nghe lời chào ấy, Ma-ri rất bối rối, ngẫm nghĩ xem lời chào đó có nghĩa gì. 30 Nhưng thiên sứ tiếp: “Ma-ri, đừng sợ! Vì cô được Đức Chúa Trời ban ân sủng.[j] 31 Này, cô sẽ thụ thai và sinh một trai, và đặt tên là Giê-su. 32 Người con trai đó sẽ nên cao trọng và sẽ được xưng[k] là Con Đấng Chí Cao. Chúa là Đức Chúa Trời sẽ ban cho Ngài ngôi vua Đa-vít, tổ phụ Ngài. 33 Ngài sẽ trị vì nhà Gia-cốp đời đời; nước Ngài sẽ không bao giờ chấm dứt.”
34 Ma-ri hỏi: “Tôi còn là trinh nữ, làm sao có việc đó?”[l]
35 Thiên sứ đáp: “Thánh Linh sẽ giáng trên cô, quyền năng của Đấng Chí Cao sẽ bao phủ cô, cho nên Con Thánh sinh ra sẽ được xưng là Con Đức Chúa Trời. 36 Kìa, Ê-li-sa-bét, người họ hàng với cô dù trong tuổi già nua, cũng thụ thai đã sáu tháng rồi. Bà này có tiếng là hiếm hoi. 37 Vì không có điều[m] gì Đức Chúa Trời không làm được!”
38 Ma-ri nói: “Vâng, con là đầy tớ Chúa, nguyện việc đó xảy đến cho con như lời ông nói!” Rồi thiên sứ rời khỏi Ma-ri.
Ma-ri Thăm Bà Ê-li-sa-bét
39 Trong những ngày đó, Ma-ri vội vã lên đường đến một thành phố miền đồi núi Giu-đê, 40 vào nhà Xa-cha-ri và chào mừng Ê-li-sa-bét. 41 Vừa khi Ê-li-sa-bét nghe tiếng Ma-ri chào, bào thai trong bụng bà liền nhảy mừng và Ê-li-sa-bét được đầy dẫy Đức Thánh Linh, 42 reo lên: “Cô có phước nhất trong giới phụ nữ. Phước cho bào thai trong lòng cô! 43 Do đâu tôi được vinh dự này, mẹ Chúa tôi đến thăm tôi? 44 Vì khi tai tôi nghe tiếng cô chào, thì thai nhi trong lòng tôi liền nhảy mừng. 45 Phước cho người nữ đã tin[n] rằng những điều Chúa phán bảo nàng sẽ hoàn thành!”
Bài Ca Của Ma-ri
46 Và Ma-ri ca tụng:
“Linh hồn tôi tôn vinh Chúa!
47 Tâm linh tôi mừng rỡ nơi Đức Chúa Trời, Đấng Cứu Rỗi tôi.
48 Vì Ngài đã đoái đến
Người tớ gái hèn mọn của Ngài.
Tất cả các thế hệ từ nay sẽ gọi tôi là người có phước.
49 Vì Đấng Toàn Năng đã làm những việc trọng đại cho tôi,
Thánh thay là danh Ngài!
50 Ngài thương xót những người kính sợ Ngài,
Từ thế hệ này qua thế hệ khác.
51 Tay Ngài làm những việc đại năng.
Đánh tan những kẻ có tâm trí kiêu căng.
52 Truất ngôi kẻ thống trị,
Nâng cao người khiêm nhường.
53 Ngài cho người đói no đầy thức ngon,[o]
Nhưng đuổi kẻ giàu ra đi tay trắng.
54 Ngài phù hộ Y-sơ-ra-ên, đầy tớ Ngài,
Và nhớ tỏ lòng thương xót họ,
55 Như Ngài đã phán cùng tổ phụ chúng ta,
Cùng Áp-ra-ham và dòng dõi người đến muôn đời.”
56 Ma-ri ở với Ê-li-sa-bét độ ba tháng rồi trở về nhà.
Giăng Báp-tít Ra Đời
57 Đến ngày sinh nở, Ê-li-sa-bét sinh được một con trai. 58 Nghe tin Chúa đoái thương bà nhiều, họ hàng láng giềng chung vui với bà.
59 Ngày thứ tám, người ta đến làm lễ cắt bì cho em bé, họ định đặt tên nó là Xa-cha-ri, theo như tên cha. 60 Nhưng mẹ nó nói “Không, phải gọi nó là Giăng!”
61 Họ cãi: “Trong vòng họ hàng bà, không ai có tên đó!”
62 Rồi họ ra dấu hỏi người cha xem ông muốn đặt tên gì cho con. 63 Ông xin tấm bảng, rồi viết: “Tên nó là Giăng,” khiến mọi người đều kinh ngạc. 64 Lập tức ông nói được,[p] và ca ngợi Đức Chúa Trời. 65 Cả láng giềng đều sợ hãi, và người ta bàn tán về các việc này khắp miền đồi núi Giu-đê. 66 Ai nghe cũng đều suy nghĩ không biết rồi đây đứa bé sẽ trở nên người như thế nào?[q] Vì thật có tay Chúa ở cùng nó!
Bài Ca Của Xa-cha-ri
67 Xa-cha-ri, cha đứa trẻ, được đầy dẫy Đức Thánh Linh và nói tiên tri:
68 “Ngợi khen Chúa là Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên,
Vì đã thăm viếng và cứu chuộc dân Ngài.
69 Ngài đã dấy lên một Chiếc Sừng Cứu Rỗi[r] cho chúng ta.
Trong nhà Đa-vít, đầy tớ Ngài.
70 Như đã dùng môi miệng các tiên tri thánh thời xưa phán dạy.
71 Ngài giải cứu chúng ta khỏi các cừu địch,
Và khỏi tay mọi kẻ thù ghét chúng ta,
72 Ngài thương xót tổ phụ chúng ta
Và nhớ lại giao ước thánh của Ngài,
73 Tức là lời Ngài đã thề với Áp-ra-ham, tổ phụ chúng ta,
74 Hứa giải thoát chúng ta khỏi tay quân thù,
Để phục vụ Ngài không hề sợ hãi
75 Trong sự thánh khiết, công chính trước mặt Ngài trọn đời chúng ta.
76 Còn con, hài nhi, con sẽ được gọi là tiên tri của Đấng Chí Cao.
Vì con sẽ đi trước mặt Chúa, dọn đường cho Ngài,
77 Để cho dân Ngài biết sự cứu rỗi,
Bởi ơn tha tội,
78 Do lòng thương xót của Đức Chúa Trời chúng ta,
Bình minh từ trời cao sẽ tỏa sáng trên chúng ta,
79 Soi sáng cho những người ngồi trong cõi tối tăm
Và trong bóng sự chết,
Để dìu dắt bước chân chúng ta vào nẻo an bình.”
80 Con trẻ lớn lên, tâm linh càng mạnh mẽ, sống trong đồng hoang cho đến ngày xuất hiện trước dân Y-sơ-ra-ên.
Footnotes
- 1:1 Ctd: cố gắng
- 1:2 Nt: người phục vụ
- 1:4 Lời
- 1:4 Nt: được truyền thụ bằng miệng
- 1:6 Ctd: người tuân giữ luật pháp
- 1:6 Nt: trước
- 1:7 Nt: Ê-li-sa-bét
- 1:17 Ctd: tâm linh
- 1:19 Ctd: đứng phục vụ Đức Chúa Trời
- 1:30 Đã tìm được ân sủng nơi Đức Chúa Trời
- 1:32 Ctd: được nhìn nhận
- 1:34 Nt: Tôi chưa biết đàn ông làm sao có con được? Ctd: tôi còn là con gái
- 1:37 Nt: lời
- 1:45 Ctd: phước cho người nữ đang tin
- 1:53 Làm đầy những vật tốt
- 1:64 Nt: miệng và lưỡi ông được giải tỏa
- 1:66 Nt: vậy đứa bé sẽ ra như thế nào?
- 1:69 Chỉ về sức mạnh vô địch của Chúa Cứu Thế
Copyright © 2011 by Bau Dang
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)