Add parallel Print Page Options

10 Con ruồi chết làm thối bình dầu thơm.
    Cũng vậy, một chút ngu dại làm hỏng sự khôn ngoan và danh dự.
Lòng của người khôn hướng về điều phải,
    còn lòng của kẻ dại hướng về điều quấy.
Dù cho đang khi đi đường,
kẻ dại cũng chứng tỏ nó chẳng hiểu gì;
    nó cho thấy sự ngu dốt mình.
Đừng buông tay bỏ việc,
    khi ông chủ nổi giận với mình.
Sự bình tĩnh giải quyết được nhiều lỗi lầm lớn [a].
Có một việc khác rất phi lý xảy ra trên đời [b] nầy.
    Đó là lỗi lầm mà các kẻ cầm quyền phạm phải:
Kẻ dại được giữ chức vụ quan trọng
    trong khi người có khả năng bị giao cho chức vụ thấp kém;
Ta từng thấy kẻ tôi tớ cỡi ngựa
    còn quan quyền thì đi bộ như tôi tớ.

Việc gì cũng có cái nguy của nó

Ai đào hố có thể sẽ rơi vào đó;
    ai phá đổ vách tường có thể bị rắn cắn;
ai lăn tảng đá sẽ bị dập vì đá;
    còn ai đốn cây sẽ bị cây đè.
10 Lưỡi rìu cùn khiến thêm nhọc nhằn.
    Sự khôn khéo làm việc nhanh hơn.
11 Nếu bị rắn cắn trước khi nó bị ếm,
    thì thầy ếm chú chẳng ích gì.

12 Lời của người khôn mang sự ca tụng,
còn lời của kẻ dại chỉ mang đến sự hủy diệt.
13 Kẻ dại mở miệng nói chuyện ngu dại
    và kết luận bằng những lời điên khùng và độc ác.
14 Kẻ dại hay lắm lời.
    Chẳng ai biết được tương lai,
    cũng không ai biết được chuyện gì xảy ra sau khi chết.

15 Sự cực nhọc của kẻ dại khiến nó mệt mỏi;
đến nỗi nó không biết đường về nhà.

Giá trị của việc làm

16 Thật khốn đốn cho quốc gia nào có vua khờ khạo như trẻ con
    và các quan quyền chỉ ăn uống thâu đêm suốt sáng.
17 Thật may mắn cho quốc gia nào có vua xuất thân từ gia đình đàng hoàng [c],
và các quan quyền ăn uống đúng giờ giấc
    để lấy sức, không phải để say sưa.

18 Kẻ nào biếng nhác thì mái nhà nó sẽ bị sập.
Nếu không lo sửa chữa, nhà sẽ dột.

19 Tiệc tùng khiến ngươi thoải mái,
    rượu giúp ngươi giải sầu,
    còn tiền bạc mua được mọi thứ.

20 Đừng nói xấu vua,
    dù trong phòng ngủ cũng đừng bêu xấu kẻ giàu có.
Vì chim con sẽ đồn tiếng ngươi ra;
    và chim chóc sẽ bay đi thuật lại điều ngươi nói.

Footnotes

  1. Giảng Sư 10:4 Sự bình tĩnh … lỗi lầm lớn Nguyên văn, “Người giải hoà sửa chữa được nhiều tội lỗi lớn.” Từ ngữ “người giải hoà” ở đây là người hay tha thứ và giúp đỡ người khác.
  2. Giảng Sư 10:5 trên đời Nguyên văn, “dưới mặt trời.”
  3. Giảng Sư 10:17 xuất thân từ gia đình đàng hoàng Nguyên văn, “con cái của những người tự do.” Đây muốn nói người ấy chưa hề làm nô lệ, cả cha mẹ cũng vậy.

Những Nhận Xét Khác Về Cuộc Ðời

10 Những con ruồi chết làm thối chai dầu thơm của thợ chế dầu thơm,
Cũng vậy, một chút bỡn cợt không đúng lúc sẽ làm sút giảm hiệu lực của sự khôn ngoan và sự tôn trọng.

Lòng của người khôn hướng về điều ngay lẽ phải,
Tâm của kẻ dại hướng về sự sai trái gian tà.
Ngay cả lúc đi đường nó cũng không bình thường;
Nó nói năng hành động khiến mọi người đều biết nó quả là kẻ dại.

Nếu người có quyền trên bạn giận bạn, bạn đừng nên bỏ đi,
Vì sự bình tĩnh sẽ giải tỏa được nhiều nguyên nhân gây ra tức giận.

Có một điều bất hạnh tôi đã thấy dưới ánh mặt trời, một lầm lỗi lớn mà những người cầm quyền đã vấp phải: Kẻ khờ dại bất tài lại được bổ nhiệm vào chức vụ quan trọng, trong khi người tài trí giàu sang bị đặt ở địa vị thấp kém. Tôi đã thấy các đầy tớ ngồi chễm chệ trên các lưng ngựa, còn các quan quyền lại lội bộ như các tôi đòi.

Kẻ nào đào hố sẽ bị sa vào đó;
Còn kẻ đào phá tường ắt sẽ bị rắn độc trong tường cắn.
Kẻ đục đá sẽ có ngày bị thương vì đá;
Kẻ đốn cây sẽ có ngày bị nguy hiểm vì cây.
10 Nếu lưỡi rìu bị cùn mà không mài cho bén lại, ắt phải hao tổn nhiều sức lực.
Sự khôn ngoan luôn đem lại lợi lộc thành công.
11 Nếu đã bị rắn cắn trước khi rắn bị dụ thì đâu cần gì đến người dụ rắn nữa.
12 Lời của người khôn ngoan luôn mang đến ơn huệ,
Còn môi kẻ ngu dại gây thiệt hại cho chính mình.
13 Lời của miệng nó bắt đầu trong điên dại,
Ðến khi nó dứt lời sự điên dại lại dữ dội hơn.
14 Thế mà kẻ dại cứ nói dai, làm ra vẻ như nó biết tất cả.
Nhưng thật ra không ai biết chuyện gì sẽ xảy ra;
Ai có thể nói cho người khác biết trước chuyện gì sẽ xảy đến sau khi mình qua đời chăng?
15 Kẻ dại làm những việc không ra gì cho đến khi tiêu hết sức lực,
Rồi khi cần phải làm một việc quan trọng thật giản dị thì không còn sức để làm.[a]
16 Hỡi đất nước, khốn thay cho ngươi khi vua ngươi còn quá thơ dại,
Còn các quan quyền thì vừa sáng sớm đã lo tổ chức tiệc để nhậu nhẹt say sưa.
17 Hỡi đất nước, phước thay cho ngươi khi vua ngươi là con nhà quý tộc,
Và các quan quyền của ngươi ăn uống đúng giờ, để có sức phục vụ, chứ không phải để chè chén say sưa.
18 Lười chảy thây gây cột nhà xiêu vẹo;
Tay lười biếng khiến nhà dột khắp nơi.
19 Tiệc tùng tạo cơ hội để vui cười;
Rượu nồng làm cho lòng phấn chấn;
Tiền bạc đáp ứng những nhu cầu.
20 Chớ nguyền rủa vua dù chỉ trong tư tưởng;
Ðừng nguyền rủa người giàu sang quyền quý dù chỉ trong phòng riêng,
Vì chim trời có thể chuyển tải tiếng nói của bạn,
Hoặc các loài có cánh có thể tường thuật lời của bạn.

Footnotes

  1. Giảng Sư 10:15 nt: thậm chí nó không biết đường đi xuống phố