Add parallel Print Page Options

23 Ac oes Sara ydoedd gan mlynedd a saith mlynedd ar hugain; dyma flynyddoedd oes Sara. A Sara a fu farw yng Nghaer‐Arba; honno yw Hebron yn nhir Canaan: ac Abraham a aeth i alaru am Sara, ac i wylofain amdani hi.

Yna y cyfododd Abraham i fyny oddi gerbron ei gorff marw, ac a lefarodd wrth feibion Heth, gan ddywedyd, Dieithr ac alltud ydwyf fi gyda chwi: rhoddwch i mi feddiant beddrod gyda chwi, fel y claddwyf fy marw allan o’m golwg. A meibion Heth a atebasant Abraham, gan ddywedyd wrtho, Clyw ni, fy arglwydd: tywysog Duw wyt ti yn ein plith: cladd dy farw yn dy ddewis o’n beddau ni: ni rwystr neb ohonom ni ei fedd i ti i gladdu dy farw. Yna y cyfododd Abraham, ac a ymgrymodd i bobl y tir, sef i feibion Heth; Ac a ymddiddanodd â hwynt, gan ddywedyd, Os yw eich ewyllys i mi gael claddu fy marw allan o’m golwg, gwrandewch fi, ac eiriolwch trosof fi ar Effron fab Sohar; Ar roddi ohono ef i mi yr ogof Machpela, yr hon sydd eiddo ef, ac sydd yng nghwr ei faes; er ei llawn werth o arian rhodded hi i mi, yn feddiant beddrod yn eich plith chwi. 10 Ac Effron oedd yn aros ymysg meibion Heth: ac Effron yr Hethiad a atebodd Abraham, lle y clywodd meibion Heth, yng ngŵydd pawb a ddeuent i borth ei ddinas ef, gan ddywedyd, 11 Nage, fy arglwydd, clyw fi: rhoddais y maes i ti, a’r ogof sydd ynddo, i ti y rhoddais hi; yng ngŵydd meibion fy mhobl y rhoddais hi i ti: cladd di dy farw. 12 Ac Abraham a ymgrymodd o flaen pobl y tir. 13 Ac efe a lefarodd wrth Effron lle y clybu pobl y tir, gan ddywedyd, Eto, os tydi a’i rhoddi, atolwg, gwrando fi: rhoddaf werth y maes; cymer gennyf, a mi a gladdaf fy marw yno. 14 Ac Effron a atebodd Abraham, gan ddywedyd wrtho, 15 Gwrando fi, fy arglwydd; y tir a dâl bedwar can sicl o arian: beth yw hynny rhyngof fi a thithau? am hynny cladd dy farw. 16 Felly Abraham a wrandawodd ar Effron: a phwysodd Abraham i Effron yr arian, a ddywedasai efe lle y clybu meibion Heth: pedwar can sicl o arian cymeradwy ymhlith marchnadwyr.

17 Felly y sicrhawyd maes Effron, yr hwn oedd ym Machpela, yr hon oedd o flaen Mamre, y maes a’r ogof oedd ynddo, a phob pren a’r a oedd yn y maes, ac yn ei holl derfynau o amgylch, 18 Yn feddiant i Abraham, yng ngolwg meibion Heth, yng ngŵydd pawb a ddelynt i borth ei ddinas ef. 19 Ac wedi hynny Abraham a gladdodd Sara ei wraig yn ogof maes Machpela, o flaen Mamre; honno yw Hebron, yn nhir Canaan. 20 A sicrhawyd y maes, a’r ogof yr hon oedd ynddo, i Abraham, yn feddiant beddrod, oddi wrth feibion Heth.

The Death of Sarah

23 Sarah lived to be a hundred and twenty-seven years old. She died at Kiriath Arba(A) (that is, Hebron)(B) in the land of Canaan, and Abraham went to mourn for Sarah and to weep over her.(C)

Then Abraham rose from beside his dead wife and spoke to the Hittites.[a](D) He said, “I am a foreigner and stranger(E) among you. Sell me some property for a burial site here so I can bury my dead.(F)

The Hittites replied to Abraham, “Sir, listen to us. You are a mighty prince(G) among us. Bury your dead in the choicest of our tombs. None of us will refuse you his tomb for burying your dead.”

Then Abraham rose and bowed down before the people of the land, the Hittites. He said to them, “If you are willing to let me bury my dead, then listen to me and intercede with Ephron son of Zohar(H) on my behalf so he will sell me the cave of Machpelah,(I) which belongs to him and is at the end of his field. Ask him to sell it to me for the full price as a burial site among you.”

10 Ephron the Hittite was sitting among his people and he replied to Abraham in the hearing of all the Hittites(J) who had come to the gate(K) of his city. 11 “No, my lord,” he said. “Listen to me; I give[b](L) you the field, and I give[c] you the cave that is in it. I give[d] it to you in the presence of my people. Bury your dead.”

12 Again Abraham bowed down before the people of the land 13 and he said to Ephron in their hearing, “Listen to me, if you will. I will pay the price of the field. Accept it from me so I can bury my dead there.”

14 Ephron answered Abraham, 15 “Listen to me, my lord; the land is worth four hundred shekels[e] of silver,(M) but what is that between you and me? Bury your dead.”

16 Abraham agreed to Ephron’s terms and weighed out for him the price he had named in the hearing of the Hittites: four hundred shekels of silver,(N) according to the weight current among the merchants.(O)

17 So Ephron’s field in Machpelah(P) near Mamre(Q)—both the field and the cave in it, and all the trees within the borders of the field—was deeded 18 to Abraham as his property(R) in the presence of all the Hittites(S) who had come to the gate(T) of the city. 19 Afterward Abraham buried his wife Sarah in the cave in the field of Machpelah(U) near Mamre (which is at Hebron(V)) in the land of Canaan.(W) 20 So the field and the cave in it were deeded(X) to Abraham by the Hittites as a burial site.(Y)

Footnotes

  1. Genesis 23:3 Or the descendants of Heth; also in verses 5, 7, 10, 16, 18 and 20
  2. Genesis 23:11 Or sell
  3. Genesis 23:11 Or sell
  4. Genesis 23:11 Or sell
  5. Genesis 23:15 That is, about 10 pounds or about 4.6 kilograms