Châm Ngôn 20
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
20 Rượu và bia khiến người ta ăn nói bừa bãi và xấc láo,
Kẻ say sưa thiếu khôn ngoan.
2 Cơn giận của vua như sư tử gầm thét.
Chọc giận vua là mất mạng.
3 Kẻ ngu dại luôn luôn tranh cãi,
còn ai tránh được đôi co mang lại vinh dự cho mình.
4 Nông gia biếng nhác không chịu cày bừa đúng lúc;
đến mùa họ mong gặt hoa lợi mà chẳng thấy gì.
5 Tư tưởng con người ta như giếng sâu,
nhưng ai khôn ngoan sẽ hiểu được các tư tưởng ấy.
6 Nhiều người tự cho mình trung thành,
nhưng kiếm được người đáng tin cậy không phải dễ.
7 Người công chính sống đời ngay thẳng,
là nguồn phước cho con cái.
8 Khi ngồi trên ngôi phân xử,
vua phải thận trọng phân biệt điều lành và điều ác.
9 Ai dám nói, “Tôi vô tội;
Tôi không hề làm điều gì quấy”?
10 CHÚA ghét hai điều sau:
trái cân giả và lít giả.
11 Nhìn hành động trẻ con cũng biết tính tình nó ra sao;
xem tác phong nó cũng biết nó làm điều phải hay quấy.
12 CHÚA tạo dựng nên hai thứ sau:
tai để nghe, mắt để thấy.
13 Kẻ hay ngủ sẽ nghèo khó.
Nếu muốn có đầy đủ lương thực phải thức.
14 Người mua chê, “Món nầy xấu.”
Rồi bước khỏi đó khoe món hàng mình đã mua được.
15 Vàng và châu ngọc dễ kiếm,
nhưng lưỡi nói ra sự hiểu biết là châu ngọc quí giá.
16 Hãy giữ lấy áo của kẻ bảo lãnh cho người lạ,
giữ nó làm của tin cho đến khi người trả xong nợ.
17 Thức ăn đánh cắp có vẻ ngon,
nhưng về sau giống như miệng ngậm sỏi.
18 Các kế hoạch nhờ ý kiến hay sẽ thành công.
Trước khi ra trận hãy góp nhặt nhiều ý kiến.
19 Kẻ bép xép không thể giữ được điều bí mật,
cho nên hãy tránh xa kẻ nói nhiều.
20 Kẻ chưởi rủa cha mẹ mình,
giống như đèn bị tắt trong đêm tối mịt.
21 Tài sản kiếm được vội vàng lúc đầu chẳng có bền lâu [a].
22 Đừng nói, “Tôi sẽ lấy ác trả ác.”
Hãy chờ đợi CHÚA, Ngài sẽ cứu ngươi [b].
23 CHÚA ghét trái cân giả, và cái cân gian.
24 Các bước con người đều do CHÚA định;
Ai biết được đường lối mình sẽ ra sao?
25 Đừng vội hứa nguyện gì với Thượng Đế,
vì con có thể hối hận về sau.
26 Vua khôn ngoan thanh lọc kẻ ác,
và trừng phạt chúng [c].
27 Thần linh của con người là ngọn đèn của CHÚA.
Ngài dùng nó để dò xét tư tưởng họ [d].
28 Sự trung kiên và thành tín giúp vua bảo vệ ngôi báu;
vua ngự trị nhờ lòng trung kiên.
29 Sức lực là niềm kiêu hãnh của thanh niên,
còn tóc bạc là điều hãnh diện của người già.
30 Hình phạt nặng sẽ trừ khử được điều ác,
còn roi vọt luyện sạch cõi lòng.
Footnotes
- Châm Ngôn 20:21 Tài sản … bền lâu Hay “Di sản được canh giữ hấp tấp lúc đầu không thể trở nên phúc lành về sau.”
- Châm Ngôn 20:22 Ngài sẽ cứu ngươi Hay “Ngài sẽ lo liệu.”
- Châm Ngôn 20:26 trừng phạt chúng Nguyên văn, “cán bánh xe trên chúng.”
- Châm Ngôn 20:27 Thần linh … tư tưởng họ Hay “CHÚA dò xét hơi thở và tư tưởng thầm kín của con.”
Châm Ngôn 20
Bản Dịch 2011
20 Rượu biến người ta thành kẻ nhạo báng,
Rượu mạnh khiến người ta ăn nói sỗ sàng,
Ai để rượu điều khiển mình là người kém khôn ngoan.
2 Cơn giận của vua như sư tử rống;
Chọc giận vua mạng sống sẽ lâm nguy.
3 Ai giữ mình khỏi dính vào cuộc xung đột là người đáng nể trọng,
Kẻ nào dại mới mong tham dự vào cuộc cãi vã mà thôi.
4 Kẻ biếng nhác không chịu làm việc trong mùa cày cấy,
Đến mùa gặt hái nó cầu xin nhưng chẳng có chi.
5 Mưu chước trong lòng người như nước ở giếng sâu;
Nhưng người thông sáng biết cách nào múc được nó lên.
6 Nhiều người cho mình là người trung thành,
Nhưng có mấy người là thật sự đáng tin?
7 Người ngay lành bước đi cách liêm khiết;
Phước hạnh thay cho con cháu người ấy biết nối bước đi theo.
8 Vua ngồi trên ngai xét xử,
Dùng mắt mình trừ khử mọi kẻ gian manh.
9 Ai có thể nói, “Ta đã tự làm cho lòng ta trong sạch,
Ta đã tự làm cho lòng mình sạch mọi tội lỗi ô nhơ?”
10 Hai bộ trái cân và hai bộ kích thước để lường gạt;
Cả hai đều gớm ghiếc trước mặt Chúa.
11 Bản tính của trẻ con bộc lộ qua hành động của nó;
Lòng trong sạch và ngay lành của nó có thể được nhận ra ngay.
12 Tai để nghe, mắt để thấy;
Cả hai đều do Chúa dựng nên.
13 Ðừng mê ngủ, nếu không, con sẽ trở nên nghèo đói,
Mở mắt chăm làm, con sẽ được no đủ và có dư dật thức ăn.
14 “Tệ quá! Tệ quá!” khách hàng chê giá đắt;
Mua rồi đi và khoe rằng đã mua được giá rẻ rề.
15 Vàng có đó và châu ngọc cũng nhiều đấy;
Nhưng người có môi tri thức thật quý giá hơn nhiều.
16 Hãy giữ lại áo choàng của kẻ bảo lãnh cho người xa lạ;
Hãy giữ lại của thế chân của kẻ bảo đảm cho người phụ nữ lăng loàn.
17 Bánh có được nhờ dối gạt mới ăn dường như ngon ngọt lắm;
Nhưng về sau miệng sẽ như ăn nhằm sỏi sạn khô khan.
18 Phải bàn luận trước rồi mới lập nên kế hoạch;
Phải có mưu lược cao rồi mới tuyên chiến xuất quân.
19 Kẻ lẻo mép tiết lộ những điều bí mật;
Bạn đừng nên tâm sự với kẻ hở môi.
20 Kẻ nào mắng cha chưởi mẹ,
Ngọn đèn của nó sẽ vụt tắt, để nó bị mù tối hoàn toàn.
21 Gia tài được hưởng cách hấp tấp lúc đầu,
Cuối cùng sẽ chẳng có phước gì.
22 Bạn đừng nói, “Tôi sẽ báo trả điều ác nó làm cho tôi.”
Hãy trông cậy Chúa, chắc chắn Ngài sẽ cứu bạn.
23 Chúa gớm ghiếc những bộ trái cân không thật;
Những cây cân không đúng đều bất hảo trước mặt Ngài.
24 Mọi bước tiến của con người đều do Chúa định;
Vậy làm sao người ta hiểu được đường lối mình?
25 Kẻ hấp tấp khấn hứa, “Con xin biệt riêng vật này ra thánh.”
Sau khi hứa nguyện rồi mới thấy là đã tự gài bẫy để bắt mình.
26 Vua khôn ngoan đoán phạt phường gian ác;
Áp dụng bánh xe luật hình nghiền nát chúng tiêu vong.
27 Linh tánh con người là ngọn đèn của Chúa,
Dò xét những nơi sâu thẳm nhất của lòng người.
28 Lòng nhân từ và sự thành tín giúp vua được giữ yên ngôi vị;
Ngôi nước vua được vững nhờ vào sự trung thành.
29 Vinh hiển của người trẻ tuổi là sức vóc;
Vẻ đẹp của bậc lão thành là mái tóc bạc phơ.
30 Bóp nặn vết thương tẩy ra mủ độc;
Sử dụng roi đòn làm trốc cả tà tâm.
Copyright © 2010 by World Bible Translation Center
Copyright © 2011 by Bau Dang