Châm Ngôn 14
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
14 Đàn bà khôn ngoan gây dựng gia đình,
còn đàn bà ngu dại làm tan hoang cửa nhà [a].
2 Ai sống ngay lành kính sợ CHÚA,
còn kẻ sống gian ác khinh dể Ngài.
3 Trong miệng kẻ ngu dại có cái roi quất vào lưng nó,
nhưng lời lẽ của người khôn sẽ che chở người ấy.
4 Nơi nào không có trâu, kho chứa vắng thực phẩm.
Nhưng có trâu cày ruộng thì ngũ cốc sinh sản nhiều.
5 Nhân chứng thành thật không khai gian,
còn nhân chứng dối chỉ khai điều giả trá.
6 Kẻ tự phụ tìm sự khôn ngoan mà không thấy,
nhưng người hiểu biết gặp tri thức dễ dàng.
7 Hãy tránh xa kẻ ngu dại,
vì con chẳng học được gì nơi chúng đâu.
8 Sự khôn ngoan của người thông sáng giúp người biết phải làm gì,
còn sự dốt nát của kẻ ngu dại phỉnh gạt nó.
9 Kẻ ngu dại chê bai của lễ chuộc lỗi [b],
nhưng người liêm chính nhận được ân huệ.
10 Không ai biết được nỗi buồn trong lòng con,
người dưng không chia xẻ được niềm vui của con.
11 Nhà cửa kẻ gian ác sẽ bị tiêu hủy,
nhưng lều người lành sẽ vững bền.
12 Có kẻ tưởng mình làm phải,
nhưng cuối cùng dẫn đến chỗ chết.
13 Có người bên ngoài vui cười mà trong lòng sầu thảm,
Sau khi niềm vui ra đi thì nỗi buồn vẫn còn lại.
14 Kẻ phản nghịch trả giá cho điều ác mình,
còn người nhân đức sẽ được ban thưởng về phong cách của mình.
15 Kẻ ngây ngô tin hết mọi điều,
nhưng người khôn cân nhắc hành vi mình.
16 Người khôn khéo léo tránh lôi thôi,
nhưng kẻ ngu dại quá tự tin và hành động cẩu thả.
17 Người nào nóng tính hành động dại dột,
còn kẻ mưu mô bị ghét bỏ.
18 Kẻ ngu dại nhận được điều xuẩn ngốc của nó,
nhưng người khôn ngoan nhận được tri thức làm mão triều.
19 Kẻ ác sẽ phải cúi đầu trước người nhân đức;
Nó sẽ cúi đầu trước cổng nhà của người công chính.
20 Người nghèo khó thì dù cho đến láng giềng cũng ruồng bỏ,
nhưng kẻ giàu sang có rất đông bạn hữu.
21 Ghét người láng giềng là phạm tội,
nhưng tỏ lòng nhân từ đối với kẻ khốn cùng mang hạnh phúc.
22 Kẻ âm mưu điều ác sẽ bị lầm lạc,
nhưng ai tính chuyện tốt lành
sẽ được yêu thương và tin cậy.
23 Ai chịu khó sẽ kiếm được lợi,
nhưng kẻ đa ngôn sẽ gặp túng quẫn.
24 Người khôn ngoan nhận được của cải làm phần thưởng,
nhưng kẻ ngu dại chỉ lãnh lấy sự dại dột.
25 Nhân chứng thành thật cứu mạng người khác,
nhưng nhân chứng giả dối là kẻ phản bội.
26 Ai kính sợ Chúa sẽ có lòng tự tin,
con cái họ cũng được che chở.
27 Sự kính sợ Chúa là nguồn sống,
giúp người ta tránh được cạm bẫy,
28 Dân số đông là niềm vinh dự cho vua,
nhưng quan trưởng mà không có dân thì xem như chẳng có gì.
29 Người kiên nhẫn có thông sáng lớn,
nhưng kẻ nóng tính phơi bày sự ngu dại mình.
30 Tinh thần trầm tĩnh khiến thân thể khoẻ mạnh,
nhưng sự ganh ghét làm mục xương cốt.
31 Ai ngược đãi người nghèo là sỉ nhục Đấng Tạo Hóa mình,
nhưng ai tử tế với người thiếu thốn tôn trọng Thượng Đế.
32 Kẻ ác bị tàn hại vì mưu mô mình,
nhưng ai làm điều phải
tìm được sự liêm chính làm nơi trú ẩn [c].
33 Sự khôn ngoan sống trong lòng người có trí hiểu biết,
nhưng kẻ ngu dại chẳng hiểu biết khôn ngoan là gì [d].
34 Thực thi điều phải khiến quốc gia phồn thịnh,
nhưng tội lỗi mang sỉ nhục cho bất cứ dân tộc nào.
35 Vua thích tôi tớ khôn ngoan,
nhưng tôi tớ mang sỉ nhục khiến vua nổi giận.
Footnotes
- Châm Ngôn 14:1 Đàn bà khôn ngoan … tan hoang cửa nhà Hay “Sự khôn ngoan xây cất nhà mình, nhưng sự ngu dại phá sập nó đi.”
- Châm Ngôn 14:9 chê bai của lễ chuộc lỗi Nghĩa là “Kẻ ngu dại không biết hối hận.”
- Châm Ngôn 14:32 nhưng ai … trú ẩn Hay “Nhưng ai làm điều phải dù cho đến chết vẫn an ninh.”
- Châm Ngôn 14:33 nhưng kẻ ngu dại … là gì Hay “Dù giữa kẻ ngu dại, sự khôn ngoan cũng được nhận ra.”
Châm Ngôn 14
Bản Dịch 2011
14 Người nữ khôn ngoan xây dựng gia đình mình hạnh phúc,
Còn kẻ dại dột dùng chính tay mình phá hủy nó đi.
2 Người sống ngay thẳng là người kính sợ Chúa,
Kẻ ăn ở gian tà chính là kẻ khinh thường Ngài.
3 Lời ngạo mạn ra từ miệng kẻ dại trở thành roi đánh nó,
Môi người khôn bảo vệ mạng sống mình.
4 Nơi nào bò không cày, nơi đó không lúa gạo,
Hoa lợi nhiều nhờ sức lực của bò đực mà ra.
5 Nhân chứng trung tín không bao giờ nói dối,
Kẻ chứng gian vừa thở ra là có hơi hám dối trá rồi.
6 Kẻ nhạo báng tìm khôn ngoan hoài không được,
Còn người thông minh tri thức đến dễ dàng.
7 Hãy dang xa con người điên dại,
Vì bạn sẽ chẳng thấy tri thức ra từ miệng nó bao giờ.
8 Cái khôn của người thận trọng là biết toan tính đường lối mình;
Cái dại của kẻ điên dại là mánh khóe dối gian.
9 Những kẻ điên dại chê cười của lễ chuộc tội;
Nhưng người ngay lành tin rằng nhờ nó mà được đoái thương.
10 Nỗi đắng cay chỉ có lòng mình biết;
Và niềm vui nào chia sẻ hết được với người dưng.
11 Nhà kẻ gian ác trước sau gì cũng bị hủy hoại,
Trại người ngay lành cứ vững chãi lâu dài.
12 Có một con đường dường như chính đáng cho người ta,
Nhưng đến cuối đường hóa ra là tử lộ.
13 Dù ngoài mặt cười vang, nhưng trong lòng có thể đang sầu héo;
Cuối cuộc vui nỗi sầu khổ vẫn kéo lại như thường.
14 Kẻ tà tâm sẽ lãnh đủ hậu quả xấu mình gây ra;
Người thiện tâm sẽ được thưởng xứng đáng với việc mình làm.
15 Kẻ dại dột tin mọi lời người ta nói;
Nhưng người khôn ngoan thận trọng từng bước một của mình.
16 Người khôn ngoan ghê sợ và lánh xa điều ác;
Còn kẻ dại dột thì hành động khinh suất và bất cẩn.
17 Kẻ nhạy giận dễ hành động điên rồ;
Kẻ toan tính chuyện ác ắt bị người ta ghét.
18 Kẻ khờ dại thừa hưởng sự điên dại;
Người khôn ngoan lấy tri thức làm mão miện của mình.
19 Kẻ xấu phải sấp mình trước mặt người tốt,
Kẻ gian ác phải chầu chực trước cổng người ngay lành.
20 Người nghèo khó ngay cả láng giềng cũng không thích,
Kẻ giàu sang tính không hết bạn bè.
21 Ai khi dể người lân cận là mắc tội,
Phước cho ai thương xót người nghèo.
22 Há chẳng phải kẻ toan mưu ác đang sai lạc sao?
Người nỗ lực làm điều lành được xót thương và tin cậy.
23 Tất cả các hình thức lao động đều đem lại ích lợi,
Còn chỉ nói và lười ắt dẫn đến đói nghèo.
24 Giàu có là mão miện của người khôn ngoan,
Ðiên cuồng là vòng hoa của kẻ điên dại.
25 Người chứng chân thật cứu biết bao mạng sống,
Còn kẻ nói dối thở ra toàn hơi hám dối gian.
26 Người kính sợ Chúa được thành lũy an toàn bảo vệ,
Con cái người ấy có một chỗ để an thân.
27 Kính sợ Chúa là nguồn sự sống,
Giúp người ta tránh được bẫy tử vong.
28 Vua được vinh hiển nhờ có đông dân chúng,
Không có dân vua lúng túng chịu thua.
29 Người chậm nóng giận là người đại trí,
Kẻ nóng tính tỏ thái độ liền là tự ý phô sự dại dột mình ra.
30 Lòng bình an ban sinh lực cho thân xác;
Tính ganh tị làm mục nát trong xương.
31 Ai áp bức người nghèo là làm nhục Ðấng Tạo Hóa mình;
Ai thương xót người khốn khổ là tôn kính Ngài.
32 Kẻ ác bị việc ác của nó đánh đổ;
Nhưng người ngay lành khi qua đời vẫn có chỗ nương thân.
33 Sự khôn ngoan nghỉ ngơi trong lòng người thông sáng;
Còn kẻ dại dột bộc lộ hết lòng dạ nó ra ngoài.
34 Lẽ công chính làm quốc gia được kính trọng;
Còn tội lỗi làm xấu hổ toàn dân.
35 Ân điển vua dành cho bầy tôi tài giỏi,
Thịnh nộ vua dọi xuống đầu kẻ gây nhục nhã cho người.
Copyright © 2010 by World Bible Translation Center
Copyright © 2011 by Bau Dang