17 เศษเสี้ยวอาหารที่เย็นชืดพร้อมกับความสงบสุข
ดีกว่าบ้านที่มีงานฉลองกันเต็มที่[a]พร้อมกับการทะเลาะวิวาท

คนรับใช้ที่ฉลาดจะปกครองลูกที่ไม่เอาถ่าน
และเขาจะได้รับส่วนแบ่งมรดกเหมือนลูกคนหนึ่ง

มนุษย์ใช้เบ้าหลอมทดสอบเงิน และใช้เตาถลุงทดสอบทองคำ
แต่องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงทดสอบจิตใจ

คนชั่วสนใจฟังวาจาชั่ว
คนโกหกใส่ใจฟังคำพูดมุ่งร้าย

ผู้ที่เย้ยหยันคนยากจนก็หมิ่นประมาทพระผู้สร้างของพวกเขา
ผู้ที่ดีใจเมื่อคนอื่นเผชิญภัยพิบัติจะไม่ลอยนวลพ้นโทษ

ลูกหลานเป็นมงกุฎของคนชรา
และพ่อแม่เป็นความภาคภูมิใจของลูกๆ

หากวาจาคมคายไม่เหมาะกับคนโฉดเขลา
คำโกหกยิ่งไม่เหมาะกับผู้นำสักเท่าใด!

สินบนเป็นแก้วสารพัดนึกสำหรับผู้ให้
ไม่ว่าจะหันไปหาใครเขาก็คิดว่าจะสำเร็จ

ผู้ที่ส่งเสริมความรักก็ลบความบาดหมาง
ผู้ที่ฟื้นฝอยหาตะเข็บก็ทำให้เพื่อนสนิทหมางใจกัน

10 ว่ากล่าวตักเตือนคนรู้จักคิดเพียงครั้งเดียว
ได้ผลกว่าเฆี่ยนหลังคนโง่ร้อยที

11 คนชั่วส่งเสริมให้คนกบฏต่อพระเจ้า
แต่ยมทูตที่ไร้ความปรานีจะถูกส่งไปสู้กับเขา

12 ให้ไปพบแม่หมีที่ถูกขโมยลูกไป
ยังดีกว่าไปพบคนโง่ในความโง่ของเขา

13 หากผู้ใดตอบแทนความดีด้วยความชั่ว
ความชั่วจะไม่พรากจากบ้านของเขา

14 เมื่อเริ่มต้นวิวาทก็เหมือนทำให้เขื่อนร้าว
ฉะนั้นจงหยุดโต้เถียงก่อนจะเกิดการวิวาท

15 การปล่อยคนผิดให้ลอยนวลและการลงโทษคนบริสุทธิ์
ทั้งสองอย่างนี้องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงชิงชัง

16 เงินในมือของคนโง่จะมีประโยชน์อะไร
เพราะถึงเขาซื้อสติปัญญาได้ แต่เขาก็ไม่มีปัญญาเรียนรู้มัน?

17 เพื่อนมีความรักความหวังดีให้ทุกเวลา
และพี่น้องก็เกิดมาเพื่อช่วยกันในยามทุกข์ยาก

18 คนสิ้นคิดจับมือวางมัดจำ
และค้ำประกันให้เพื่อนบ้าน

19 ผู้ที่รักการทะเลาะวิวาทก็รักบาป
ผู้ที่หยิ่งยโสก็หาความย่อยยับใส่ตัว

20 คนที่มีจิตใจคดโกงย่อมไม่เจริญ
คนที่ลิ้นตลบตะแลงจะตกที่นั่งลำบาก

21 น่าเศร้าที่มีลูกเป็นคนโฉดเขลา
พ่อของคนโง่ไร้สำนึกไม่มีความสุข

22 จิตใจที่เป็นสุขเป็นยาขนานเอก
แต่วิญญาณที่ร้าวรานทำให้ใจกายห่อเหี่ยว

23 คนชั่วแอบรับสินบน
เพื่อบิดเบือนความยุติธรรม

24 คนที่มีวิจารณญาณมีสติปัญญาอยู่ใกล้ตัว
แต่คนโง่กวาดตาหาไปสุดโลก

25 ลูกชายที่โฉดเขลาทำให้พ่อโศกเศร้า
และทำให้แม่ผู้ให้กำเนิดขมขื่น

26 หากการลงโทษคนบริสุทธิ์เป็นเรื่องไม่ดี
การโบยตีเจ้าหน้าที่ที่ซื่อสัตย์สุจริตจะแย่ยิ่งกว่านั้นสักเท่าใด

27 ผู้ที่มีความรู้ก็ระวังปาก
ผู้ที่มีความเข้าใจก็ใจเย็น

28 เมื่อคนโง่ยั้งปากไว้ คนก็คิดว่าเขาฉลาด
ถ้าเขาสงบปากสงบคำไว้ก็ยังนับว่ารู้จักคิด

Footnotes

  1. 17:1 หรือบ้านที่เต็มไปด้วยเครื่องเซ่นไหว้

17 เศษขนมปังแห้งกับความสงบเงียบ
    ก็ยังดีกว่าบ้านที่มีงานเลี้ยงมากมายซึ่งมีแต่การทะเลาะวิวาทกัน
ผู้รับใช้ที่ชาญฉลาดจะเป็นผู้ควบคุมลูกเจ้านายที่ประพฤติตัวอย่างน่าอับอาย
    และจะได้รับส่วนแบ่งจากมรดกร่วมกับลูกๆ
เบ้าหลอมมีไว้สำหรับเงิน และเตาหลอมสำหรับทองคำ
    แต่พระผู้เป็นเจ้าทดสอบที่จิตใจ
คนชั่วเอาใจใส่กับคำพูดเลวๆ
    คนพูดปดฟังลิ้นที่นำความพินาศ
คนที่ล้อเลียนผู้ยากไร้ก็ดูหมิ่นองค์ผู้สร้างของเขา
    คนที่ยินดีกับความวิบัติจะถูกลงโทษ
หลานๆ ที่เกิดจากบุตรเป็นดุจมงกุฎของผู้สูงอายุ
    และความภูมิใจของลูกๆ ก็คือบิดาของเขา
คำพูดที่ดีงามไม่เหมาะกับคนโง่
    ปากที่พูดโกหกยิ่งไม่เหมาะสำหรับคนมีเกียรติ
สินบนเป็นดั่งแก้ววิเศษในสายตาของผู้ให้
    ไม่ว่าเขาจะทำอะไรก็สำเร็จ
ผู้ที่ให้อภัยการกระทำผิดเป็นผู้แสวงหาความรัก
    แต่ผู้ที่ย้ำเรื่องเดิมซ้ำซากก็เป็นผู้แยกเพื่อนรักให้จากกัน
10 การตักเตือนว่ากล่าวครั้งเดียวฝังลึกในคนที่มีความหยั่งรู้
    มากกว่าการเฆี่ยนตีคนโง่เขลาหนึ่งร้อยครั้ง
11 คนชั่วร้ายจะแสวงหาแต่ความเลว
    ดังนั้นคนเหี้ยมโหดจะถูกส่งมาเพื่อต่อต้านเขา
12 ให้คนปะทะกับหมีแม่ลูกอ่อนที่ถูกขโมยลูก
    ก็ยังดีกว่าพบคนโง่พร้อมกับความโง่ของเขา
13 ความเลวร้ายจะไม่หายไปจากบ้าน
    ของคนที่ตอบสนองความดีด้วยความชั่ว
14 การเริ่มทะเลาะวิวาทเปรียบเสมือนการปล่อยให้น้ำในเขื่อนไหลทะลักออกมา
    ดังนั้น จงหยุดการโต้แย้งก่อนที่จะเกิดการทะเลาะวิวาท
15 การช่วยคนที่มีความผิดให้พ้นข้อหา และกล่าวโทษผู้มีความชอบธรรม
    สองสิ่งนี้เป็นที่น่ารังเกียจต่อพระผู้เป็นเจ้า
16 คนโง่จะมีเงินไว้ซื้อสติปัญญาเพื่อจุดประสงค์อะไร
    ในเมื่อเขาขาดความคิด
17 เพื่อนมีความรักให้เสมอ
    และพี่น้องเกิดมาเพื่อช่วยกันในยามคับขัน
18 คนที่ขาดความยั้งคิดให้คำสาบาน
    และรับประกันเพื่อนบ้านของเขา
19 คนที่รักการกระทำผิดจะรักการทะเลาะวิวาท
    คนที่สร้างประตูของตนให้สูงขึ้นนับว่าแสวงหาความพินาศ
20 ผู้มีใจลวงหลอกจะไม่มีความสำเร็จในชีวิต
    และลิ้นบิดเบือนก็ตกอยู่ในความวิบัติ
21 บุตรที่โง่เขลาเป็นที่เศร้าใจของบิดา
    และบิดาของคนโง่หามีความยินดีไม่
22 ใจที่เปี่ยมด้วยความยินดีเป็นเสมือนยารักษาที่ดี
    แต่วิญญาณอันบอบช้ำทำให้รู้สึกเหี่ยวแห้งถึงกระดูก
23 คนชั่วร้ายแอบรับสินบน
    เพื่อบิดเบือนวิถีทางแห่งความเที่ยงธรรม
24 สติปัญญาอยู่ไม่ไกลจากสายตาของผู้หยั่งรู้
    แต่ตาของคนโง่อยู่ที่สุดขอบโลก
25 บุตรที่โง่เขลาเป็นความทุกข์โศกของบิดา
    และเป็นความขมขื่นของนางผู้ให้กำเนิดแก่เขา
26 การลงโทษผู้มีความชอบธรรม
    หรือเฆี่ยนตีผู้นำที่มีสัจจะเป็นการกระทำที่ไม่ดี
27 ผู้ที่ยับยั้งคำพูดของตนได้เป็นผู้มีความรู้
    และผู้รู้จักควบคุมตัวเองเป็นผู้หยั่งรู้
28 แม้แต่คนโง่เวลานิ่งเงียบ คนก็ยังคิดว่าเขามีสติปัญญา
    และเวลาเขาปิดปากก็จะดูเหมือนเป็นคนฉลาด