Add parallel Print Page Options

21 Ang hunahuna sang mga hari pareho sa suba nga ginakontrolar sang Ginoo ang pag-ilig sini. Ginakontrolar niya ini suno sa iya gusto.

Mahimo nga nagahunahuna kita nga husto na gid ang tanan ta nga ginahimo, pero ang Ginoo lang ang makahukom kon ano gid ang aton motibo.

Mas nalipay pa ang Ginoo kon maghimo sang husto kag matarong ang isa ka tawo sang sa maghalad siya sang mga halad.

Sala ang pagpabugal kag ang pagkamatinaas-taason. Makilala mo ang malaot nga mga tawo sa sina nga pamatasan.

Kon magplano ka sing maayo kag magmapisan, sigurado nga magauswag ka. Kon magpadasodaso ka, sigurado nga magaimol ka.

Ang manggad nga nakuha sa pagpangdaya dali lang madula, kag magadala ini sang kamatayon sa tawo.

Ang kapintas sang mga malaot amo ang makapalaglag sa ila, kay indi sila gusto maghimo sang matarong.

Indi tadlong ang pagginawi sang tawo nga may sala, pero tadlong ang pagginawi sang tawo nga wala sing sala.

Mas maayo pa nga mag-estar sa ibabaw sang atop sang balay[a] sang sa mag-estar sa sulod sang balay upod sa asawa nga palaaway.

10 Ang mga malaot gusto lang gid permi maghimo sang malain; wala sila sing kaluoy sa ila isigkatawo.

11 Kon silutan ang mga nagapangyaguta, ang pareho nila nga mga wala sing alam makatuon nga magmaalamon. Ang maalamon nga tawo nagamaalamon pa gid kon ginatudluan siya.

12 Nahibaluan sang matarong nga Dios ang ginahimo sang panimalay sang mga malaot, kag pagasilutan niya sila.

13 Kon wala mo ginasapak ang mga imol kon magpangayo sila sang bulig, indi ka man pagsapakon kon magpangayo ka sang bulig.

14 Kon regaluhan mo sa sekreto ang tawo nga akig sa imo, madula ang iya kaakig.

15 Kon magluntad ang hustisya, nagakalipay ang mga matarong, pero ginakulbaan ang mga malain.

16 Kamatayon ang dangatan sang tawo nga nagalikaw sa kaalam.

17 Ang tawo nga nagapatuyang, nga nagapagusto lang sang papunsyon, indi gid magmanggaranon kundi magaimol pa gani.

18 Ginasilutan ang mga malaot kag maluibon agod maluwas ang mga matarong.

19 Mas maayo pa nga mag-estar sa desierto sang sa mag-estar sa balay upod sa palaaway kag mainiton nga asawa.

20 Ang maalamon nga tawo nagatigana gid para sa palaabuton, pero ang buang-buang nga tawo nagapagusto lang kagasto.

21 Ang tawo nga nagatinguha gid nga magkabuhi nga maayo kag matarong magakabuhi sing malawig kag madinalag-on, kag padunggan siya sang mga tawo.

22 Ang kumander nga maayo sa taktika makaagaw sang siyudad nga may madamo nga mga soldado, kag makaguba sang mga pader sini nga ginasaligan sang sadto nga mga soldado.

23 Ang tawo nga nagahalong sa iya mga ginahambal makalikaw sa gamo.

24 Ang bugalon kag matinaas-taason nga tawo makilala mo kay nagapangyaguta siya, kag puwerte siya magpahambog.

25 Kon madamo ang imo ginahandom pero matamad ka mag-obra, makalaglag ina sa imo.

26 Ang matamad nga tawo permi lang nagahandom nga makabaton, pero ang matarong nga tawo nagahatag nga wala sing hawid-hawid.

27 Ginakangil-aran sang Ginoo ang mga halad sang mga malaot, labi na gid kon ginahalad nila ini nga may malain nga motibo.

28 Ang butigon nga saksi indi na pagpahambalon,[b] pero ang saksi nga nagasugid sang matuod[c] padayon nga pahambalon.

29 Ang malaot nga tawo wala nagakabalaka sa iya mga ginahimo, pero ang matarong iya ginahunahuna niya sing maayo ang iya mga ginahimo.

30 Wala sing kaalam, pag-intiendi, ukon laygay nga makatupong sa Ginoo.

31 Bisan preparado na ang mga kabayo sa inaway, ang Ginoo lang ang makapadaog.

Footnotes

  1. 21:9 Matapan ang atop sang mga balay sang mga Israelinhon, kag puwede ini patindugan sang payag-payag.
  2. 21:28 indi na pagpahambalon: sa literal, pagalaglagon.
  3. 21:28 saksi nga nagasugid sang matuod: sa literal, ang tawo nga nakabati. Siguro ang buot silingon nga kon ano ang iya nabatian amo gid ang iya ginasugid.

21 In the Lord’s hand the king’s heart is a stream of water
    that he channels toward all who please him.(A)

A person may think their own ways are right,
    but the Lord weighs the heart.(B)

To do what is right and just
    is more acceptable to the Lord than sacrifice.(C)

Haughty eyes(D) and a proud heart—
    the unplowed field of the wicked—produce sin.

The plans of the diligent lead to profit(E)
    as surely as haste leads to poverty.

A fortune made by a lying tongue
    is a fleeting vapor and a deadly snare.[a](F)

The violence of the wicked will drag them away,(G)
    for they refuse to do what is right.

The way of the guilty is devious,(H)
    but the conduct of the innocent is upright.

Better to live on a corner of the roof
    than share a house with a quarrelsome wife.(I)

10 The wicked crave evil;
    their neighbors get no mercy from them.

11 When a mocker is punished, the simple gain wisdom;
    by paying attention to the wise they get knowledge.(J)

12 The Righteous One[b] takes note of the house of the wicked
    and brings the wicked to ruin.(K)

13 Whoever shuts their ears to the cry of the poor
    will also cry out(L) and not be answered.(M)

14 A gift given in secret soothes anger,
    and a bribe concealed in the cloak pacifies great wrath.(N)

15 When justice is done, it brings joy to the righteous
    but terror to evildoers.(O)

16 Whoever strays from the path of prudence
    comes to rest in the company of the dead.(P)

17 Whoever loves pleasure will become poor;
    whoever loves wine and olive oil will never be rich.(Q)

18 The wicked become a ransom(R) for the righteous,
    and the unfaithful for the upright.

19 Better to live in a desert
    than with a quarrelsome and nagging wife.(S)

20 The wise store up choice food and olive oil,
    but fools gulp theirs down.

21 Whoever pursues righteousness and love
    finds life, prosperity[c](T) and honor.(U)

22 One who is wise can go up against the city of the mighty(V)
    and pull down the stronghold in which they trust.

23 Those who guard their mouths(W) and their tongues
    keep themselves from calamity.(X)

24 The proud and arrogant person(Y)—“Mocker” is his name—
    behaves with insolent fury.

25 The craving of a sluggard will be the death of him,(Z)
    because his hands refuse to work.
26 All day long he craves for more,
    but the righteous(AA) give without sparing.(AB)

27 The sacrifice of the wicked is detestable(AC)
    how much more so when brought with evil intent!(AD)

28 A false witness(AE) will perish,(AF)
    but a careful listener will testify successfully.

29 The wicked put up a bold front,
    but the upright give thought to their ways.(AG)

30 There is no wisdom,(AH) no insight, no plan
    that can succeed against the Lord.(AI)

31 The horse is made ready for the day of battle,
    but victory rests with the Lord.(AJ)

Footnotes

  1. Proverbs 21:6 Some Hebrew manuscripts, Septuagint and Vulgate; most Hebrew manuscripts vapor for those who seek death
  2. Proverbs 21:12 Or The righteous person
  3. Proverbs 21:21 Or righteousness