Ginsaysay ni Jose ang Kahulugan sang Damgo sang Hari

41 Pagkaligad sang duha ka tuig, nagdamgo ang hari sang Egipto^[a] nga nagatindog siya sa higad sang Suba sang Nilo. ² Gulpi lang nga may nagtakas nga pito ka baka nga matahom kag matambok, kag naghalab dayon sila sang hilamon. ³ Dugay-dugay may nagtakas man nga pito ka baka nga malaw-ay kag maniwang, ⁴ kag ginpalapitan nila dayon ang pito ka matahom kag matambok nga mga baka kag ginkaon. Nakamata dayon ang hari.

⁵ Natulugan liwat ang hari kag nagdamgo naman siya. Sa iya damgo nakakita siya sang pito ka uhay nga matinggas nga nag-ulhot sa isa lang ka puno. ⁶ Kag sa sadto man nga puno, nag-ulhot man ang pito ka uhay nga huyos nga ginpakigas sang mainit nga hangin nga halin sa sidlangan.^{[b] 7} Ginlamon dayon sang huyos nga mga uhay ang pito ka matinggas nga mga uhay. Nakamata dayon ang hari. Abi niya matuod ato pero damgo man lang gali.

⁸ Pagkaaga, naglibog ang hunahuna sang hari parte sa iya mga damgo, gani ginpatawag niya ang tanan nga madyikero kag maalamon nga mga tawo sang Egipto. Ginsugid niya sa ila ang iya mga damgo, pero wala gid sa ila sing may makasaysay sang kahulugan sadto. ⁹ Nagpalapit dayon sa hari ang pangulo sang iya mga manugserbi sang ilimnon kag nagsiling, “Nadumduman ko subong ang akon mga sala. ¹⁰ Indi bala nga naakig ka sadto sa akon kag sa pangulo sang mga manugluto sang tinapay, kag ginpapriso mo gani kami sa ginaestaran sang kapitan sang mga guwardya sa palasyo? ¹¹ Abi mo sang isa sadto ka gab-i, nagdamgo kami nga duha, kag lain-lain ang kahulugan sang amon damgo. ¹² May upod kami didto nga bataon pa nga Hebreo, nga suluguon sang kapitan sang mga guwardya sa palasyo. Ginsugid namon sa iya ang amon damgo kag ginsaysay niya sa amon ang kahulugan. ¹³ Natabo matuod ang iya ginsiling sa amon: Ginpabalik mo ako sa akon obra kag ginpatuhog mo sa kahoy ang pangulo sang mga manugluto sang tinapay.”

¹⁴ Gani ginpatawag sang hari si Jose, kag ginpaguwa siya gilayon sa prisohan. Pagkatapos niya pagunting kag pamarbas, nag-ilis siya kag nagkadto sa hari. ¹⁵ Nagsiling ang hari sa iya, “Nagdamgo ako pero wala gid sing may makasaysay sang iya kahulugan. May nagsugid sa akon nga kahibalo ka magsaysay sang kahulugan sang mga damgo.” ¹⁶ Nagsabat si Jose, “Indi ako, Mahal nga Hari, kundi ang Dios amo ang magahatag sang kahulugan sang imo mga damgo para sa imo ikaayo.”

¹⁷ Ginsugid dayon sang hari ang iya mga damgo kay Jose. Siling niya, “Nagdamgo ako nga nagatindog ako sa may pangpang sang Suba sang Nilo. ¹⁸ Gulpi lang nga may nagtakas nga pito ka baka nga matahom kag matambok, kag naghalab dayon sila sang hilamon. ¹⁹ Dugay-dugay may nagtakas man nga pito ka baka nga malaw-ay kag maniwang. Wala gid ako sing may nakita nga baka sa bug-os nga Egipto nga pareho sadto kalaw-ay. ²⁰ Dayon ginkaon sang malaw-ay kag maniwang nga mga baka ang pito ka matambok nga mga baka nga una nga nagtakas. ²¹ Pero pagkakaon nila, daw indi man lang mahibaluan nga nakakaon sila kay amo man gihapon sila kaniwang. Nakamata dayon ako. ²² Pero natulugan ako liwat kag nagdamgo naman nga nakakita ako sang pito ka uhay nga matinggas nga nag-ulhot sa isa lang ka puno. ²³ Kag sa sadto man nga puno, nag-ulhot man ang pito ka huyos nga mga uhay nga ginpakigas sang mainit nga hangin nga halin sa sidlangan. ²⁴ Ginkaon dayon sang huyos nga mga uhay ang pito ka matinggas nga mga uhay. Ginsugid ko na ini sa mga madyikero, pero wala gid sing bisan isa sa ila nga makasaysay sang iya kahulugan.”

²⁵ Nagsiling si Jose sa hari, “Mahal nga Hari, ang imo duha ka damgo isa lang ang kahulugan. Paagi sa sini nga mga damgo, ginpahayag sa imo sang Dios kon ano ang iya pagahimuon. ²⁶ Ang pito ka matambok nga mga baka kag ang pito ka matinggas nga mga uhay pareho nga pito ka tuig ang kahulugan. ²⁷ Ang pito ka maniwang kag malaw-ay nga mga baka kag ang pito ka huyos nga mga uhay nga ginpakigas sang mainit nga hangin nga halin sa sidlangan nagakahulugan sang pito ka tuig nga gutom. ²⁸ Suno sa ginsiling ko na sa imo, Mahal nga Hari, ginpahayag sa imo sang Dios kon ano ang iya pagahimuon. ²⁹ Sa sulod sang pito ka tuig nga magaabot, puwerte gid kabugana ang bug-os nga Egipto. ³⁰ Pero sundan dayon ini sang pito ka tuig nga gutom, kag malimtan na sang mga tawo ang naagihan nila nga kabuganaan tungod kay ang gutom magahalit sa duta sang Egipto. ³¹ Puwerte gid nga gutom ang magaabot nga daw wala lang mahibaluan nga nakaagi sang kabuganaan ang duta sang Egipto. ³² Duha gid ka beses nga nagdamgo ka, Mahal nga Hari, agod mahibaluan mo nga ginbuot na ini sang Dios nga matabo kag madali na lang matuman.

³³ “Gani karon, Mahal nga Hari, dapat magpili ka sang isa ka tawo nga maalam agod magdumala sa duta sang Egipto. ³⁴ Magbutang ka man sang mga opisyal sa bug-os nga duta sang Egipto sa pagpreparar^[c] sa sini nga lugar sa sulod sang pito ka tuig nga kabuganaan. ³⁵ Sa sina nga mga tinuig, ipatipon mo sa ila ang tanan nga makolekta ninyo halin sa mga patubas.^[d] Kag sa idalom sang imo pagdumala, ipatago mo sa ila ang mga patubas sa mga bodega sang mga banwa. ³⁶ Ina nga mga pagkaon itigana sa mga tawo kon mag-abot na ang pito ka tuig nga gutom sa Egipto, agod indi sila magutuman.”

Ginhimo si Jose nga Manugdumala sang Egipto

³⁷ Nagustuhan sang hari kag sang iya mga opisyal ang plano ni Jose. ³⁸ Nagsiling siya sa iya mga opisyal, “Wala na kita sing may makita pa nga tawo pareho kay Jose nga ginagiyahan sang espiritu sang Dios.” ³⁹ Gani nagsiling ang hari kay Jose, “Tungod kay ginsugid sa imo sang Dios ato nga mga butang, wala na siguro sing iban pa nga tawo nga may kaalam kag paghangop nga pareho sa imo. ^40-41 Ginahimo ko ikaw subong nga manugdumala sang akon palasyo kag gobernador sang bug-os nga Egipto, kag magatuman sa imo ang tanan ko nga katawhan. Pero mas labaw ang akon awtoridad sang sa imo.” ⁴² Ginhukas dayon sang hari ang iya singsing nga pangmarka kag ginsuksok sa tudlo ni Jose. Ginpasuksukan niya si Jose sang espesyal nga bayo nga linen kag ginpakulintasan sang bulawan nga kulintas. ⁴³ Ginpagamit man niya kay Jose ang iya ikaduha nga karwahe,^[e] kag may mga manugpahibalo nga magauna sa iya agod magsinggit, “Magsaludo kamo sa gobernador!” Gani halin sadto ginpadumala si Jose sa bug-os nga duta sang Egipto.

⁴⁴ Nagsiling pa gid ang hari kay Jose, “Ako ang hari diri sa Egipto, pero kon indi mo pag-itugot wala sing bisan sin-o nga makahimo sang bisan ano diri sa Egipto.” ⁴⁵ Gin-ngalanan niya dayon si Jose nga Zafenat Panea. Ginpaasawa man niya kay Jose si Asenat nga anak ni Potifera nga pari sa banwa sang On. Bilang gobernador, si Jose na ang nagdumala sa Egipto. ⁴⁶ Nagaedad sadto si Jose sing 30 ka tuig sang nag-umpisa siya sa pag-alagad sa hari sang Egipto. Isa sadto ka tion, ginbayaan anay ni Jose ang palasyo kag naglibot sa bug-os nga Egipto.

⁴⁷ Sa sulod sang pito ka tuig nga kabuganaan, bugana gid ang mga patubas. ⁴⁸ Kag sa sina nga mga tinuig, ginpatipon ni Jose ang tanan nga nakolekta halin sa mga patubas.^[f] Ginpatago niya sa kada banwa ang mga patubas nga halin sa kaumahan sa palibot sini. ⁴⁹ Puwerte gid kadamo sang uyas nga natipon ni Jose; daw pareho ini kadamo sa balas sa baybayon. Gin-untatan na lang niya ang pagtakos sini tungod indi na ini matakos.

⁵⁰ Sa wala pa mag-abot ang gutom, natawo ang duha ka anak ni Jose kay Asenat nga anak ni Potifera nga pari sang On. ⁵¹ Gin-ngalanan ni Jose ang kamagulangan nga Manase^[g] kay suno sa iya, “Tungod sa bulig sang Dios, nalipatan ko ang akon mga pag-antos kag ang akon kahidlaw sa panimalay sang akon amay.” ⁵² Gin-ngalanan niya ang ikaduha niya nga anak nga Efraim,^[h] kay suno sa iya, “Tungod sa bulig sang Dios, nagmauswagon ako sa lugar nga sa diin nakaagom ako sang mga kasakit.”

⁵³ Natapos na ang pito ka tuig nga kabuganaan sa Egipto, ⁵⁴ kag nag-umpisa na ang pito ka tuig nga gutom pareho sang ginsiling ni Jose. May gutom man sa iban nga mga lugar pero may pagkaon iya sa bug-os nga Egipto. ⁵⁵ Sang ulihi nabatyagan man sang mga taga-Egipto ang gutom, gani nagpangayo sila sang pagkaon sa hari. Nagsiling ang hari sa ila, “Magkadto kamo kay Jose kay siya ang magasiling sa inyo kon ano ang inyo himuon.”

⁵⁶ Naglambot ang gutom sa bisan diin nga lugar. Kag tungod nga puwerte gid ang gutom sa bug-os nga duta sang Egipto, ginpabuksan ni Jose ang tanan nga bodega kag ginbaligyaan sang pagkaon ang mga taga-Egipto. ⁵⁷ Nagkadto man ang halos tanan nga nasyon sa Egipto sa pagbakal sang pagkaon kay Jose tungod kay puwerte na gid ang gutom sa bisan diin nga lugar.